İltizam

İltizam : Osmanlı toprak ve vergi sisteminin bozulmaya başlamasıyla birlikte vergi toplamada bazı sorunlar ortaya çıkmaya başladı. Bunun üzerine devleti bir bölgenin vergi toplama işini peşin para ile bazı şahışlara vermeye başladı. Bu sisteme verilen isim “İltizamdır” iltizamı alan kişilere ise “Mültezim” adı verilir.

İltizam Sistemi.


Bir bölgenin yıllık gelirlerinin peşin para karşılığı ihale usulü ile en az 1 en fazla 3 yıllığına "mültezim" adı verilen kişilere kiralanması sistemidir.

Bu sistem ilk kez II. Mehmed döneminde uygulanmış, Islahat Fermanı ile kaldırılmıştır.

Sistemin uygulanmasının amacı tarımsal üretime elverişli olmayan bölgelerden vergileri nakit olarak toplamak ve böylece hazinenin nakit para ihtiyacını karşılamaktır.

İltizam sistemi sonucunda; taşrada asker ihtiyacı ortaya çıktı, köylü üzerinde mültezim baskısı artarken devletin denetim ve otoritesi zayıfladı. Böylece üretimde büyük bir azalma yaşanacak ve ekonomik bozulma yaşanacaktı.