Konu Özeti Konu Anlatımı İki Dünya Savaşı Arasındaki Dönemde Dünyada Meydana Gelen Siyasi Ve Ekonomik Gelişmeler

1.6. İKİ DÜNYA SAVAŞI ARASINDAKİ DÖNEMDE DÜNYADA MEYDANA GELEN SİYASİ VE EKONOMİK GELİŞMELER

- İki savaş arası dönemde dünya I. Dünya Savaşı’nın neden olduğu yıkımın etkisinden kurtulamamış ve II. Dünya Savaşı’na sürüklenmiştir.

- 1929’da ABD’de ortaya çıkan 1929 Ekonomik Buhranı Avrupa’yı da ciddi şekilde etkilemiştir. Almanya; İngiltere ve Fransa’ya olan savaş tazminatını ödemekte zorlanmıştır.

- Rusya’da yaşanan ihtilalin ardındansa Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kurulmuş ve yeni rejim iktidarını bu dönemde sağlamlaştırmıştır.

- Japonya en büyük rakibi gördüğü Çin üzerindeki baskısını artırmaya çalışmış, kısmen de başarılı olmuştur.

- İki savaş arası dönemde barışı sağlamak için ABD Başkanı Wilson’ın fikrî yapısını ortaya attığı Cemiyet-i Akvam, 1919’da Paris Barış Konferansı’nda kurulmuştur.

- 1925’te Locarno (Lokarno) Antlaşması, 1928’de Briand-Kellogg (Brio-Kellög) Paktı imzalanmıştır.

1.6.1. 1929 Dünya Ekonomik Buhranı

- 1929 Dünya Ekonomik Buhranı, dünya ekonomisine etkisi itibarıyla en ağır kriz olarak kabul edilir.

- Amerika’da New York Menkul Kıymetler Borsasındaki [Wall Street (Vol Sıtrit)] hisse senedi fiyatlarının sert bir şekilde düşmesiyle başlayan buhran kısa sürede Avrupa’ya ve dünyanın diğer sanayileşmiş bölgelerine yayıldı.

ABD’de Ekonomik Buhranın Ortaya Çıkışı

- I. Dünya Savaşı’nın getirdiği zorluklar karşısında ABD’de küçük şirketler birleşmek zorunda kaldı.

- Savaş sonrasında tekeller oluştu. 1929’a gelindiğinde Amerikan ekonomisinin %50’si üzerinde söz sahibi olan holding sayısı 200’dü.

- Ülke dışına verilen krediler geri alınamadı.

- Başkan Hoover (Havır) yönetiminin ekonomi alanındaki tecrübesizliği, krize müdahaleyi geciktirmekteydi.

- 1929’da ABD’nin ithalatını sınırlandırması dünyada stok artışlarına neden oldu. Artan stokları, doğal olarak fiyat düşüşleri izledi.

- Bu yıllarda Wall Street’in spekülasyon piyasası reel ekonomideki krizle birleşince büyük buhran başladı.

- Hisse senetlerinin fiyatları ile reel ekonomik faaliyetlerin paralel gitmemesi ve farkın giderek artması 1929’da finansal ve reel ekonomilerin çökmesine neden oldu.

Kara Perşembe ve Ekonomik Buhranın Sonuçları

- 1920’li yıllarda ABD’de yaşanan hızlı ve üretime dayanmayan büyüme , talep miktarındaki artış fiyatları yükseltmekteydi.

- 1929 itibarıyla New York Wall Street Borsası, nihayetinde Kara Perşembe olarak anılan 24 Ekim 1929 günü çöktü.

- Hemen hemen herkes elindeki hisse senetlerini satmak istedi Panik haberi yayıldıkça hisse senedi sahipleri Wall Street’e akın etti.

- Borsadaki bu panik, diğer piyasalara da sıçradı.

- Yüzlerce şirket iflas etti, 50 milyon insan işsiz kaldı.

- Dünyada toplam üretim %42 oranında düştü ve dünya ticaret hacmi %65 oranında azaldı.

- 1929 Dünya Ekonomik Buhranı’ndan en çok etkilenen ülke olan ABD’deki çöküş uzun süreli oldu.

- Krize zamanında müdahale edilmemesi fiyatlarda hızlı düşüşe ve ticarette daralmalara neden oldu.

- ABD’de 1932’de yapılan seçimle Franklin D. Roosevelt (Franklin Di Rozvel) başkan oldu.

- İnsanların satın alma güçlerinin düşmesi ve talebin yetersiz olması nedeniyle Roosevelt, New Deal (Yeni Antlaşma) olarak bilinen ekonomik politikaları hayata geçirdi.

- 1930’lu yıllar dış ticarette korumacılığın arttığı ve gümrük tarifesi, kota, takas ve kliring gibi ticareti kısıtlayıcı önlemlerin alındığı yıllar oldu.

- Siyasi değişimler sonucunda birçok ülkede savaş yanlısı ve fiilen saldırgan partiler zafer kazandı, silahlanma yarışı hız kazandı.

- Bu durum II. Dünya Savaşı’nın kapılarını açtı.

1.6.2. Almanya’daki Hiper Enflasyonun Siyasi ve Sosyal Sonuçları

- Versay sonrası Almanya’da iç siyasi çekişmeler ve ekonominin bozulması, durumu içinden çıkılmaz bir hâle soktu.

- Almanya’da Bolşeviklerin kışkırtmaları sonucu Alman sosyal demokratlan ile mevcut iktidar yanlıları arasında çatışmalar yaşandı.

- 1919’da isyana dönüşen çatışmaları 1920’de darbe girişimi takip etti.

- Siyasi istikrarsızlık ve kaos öncesinde Versay Antlaşması’ndan doğan yükümlülükler ekonomik durumu daha da kötüleştirdi.

- Bu durum hiper (yüksek) enflasyona neden oldu.

- Yüksek enflasyonun getirdiği ağır koşullar, Almanya’nın iç düzenindeki bunalımı daha da artırdı.

- Almanya’da Hitler’in Nazi Partisi güçlenirken komünist devrimci siyasal hareketler hız kazandı.

- Toplumda derin ayrışmalar oldu ve Alman demokrasisi kesintiye uğradı. Devlete olan güven azaldı, Alman ırkçılığı güçlendi ve diğer milletlere karşı bir tepki doğdu.