Truman Doktrini

  • Konbuyu başlatan Talebe
  • Başlangıç tarihi
  • Cevaplar 0
  • Görüntüleme 692

Talebe

Yönetici
Katılım
14 Şub 2021
Konular
547
Mesajlar
4,047
Tepkime puanı
10,674
Puanları
113
Meslek - Branş
Öğretmen - Tarih
Talebe Hakkında ek bir bilgi sağlanmamış.
TRUMAN DOKTRİNİ


Amerika'nın, özellikle Avrupa'da, ikti­sadî ve askerî mücadele tedbirleriyle Sov­yetler Birliği'nin yayılmasını "durdur-ma"ya çalışması siyaseti.
2. Dünya savaşından sonraABD ile Sov­yetler Birliği'nin yayılmacı çabalan gözle görülür bir hale geldi. Sovyet Rusya'nın önünde üç ana istikamet vardı: Iran üzerin­den Orta Doğu petrolleri; Basra Körfezi ile Hint Okyanusu; Türkiye üzerinden Boğaz­lar, Türkiye ve Yunanistan üzerinden Ege Denizi ve Akdeniz. Aslında bu bölgeler İn­giltere'nin "hayatî alâka ve çıkar alanları" idi. Fakat İngiltere II. Dünya Savaşı sıra-sındki yıkım dolayısıyla bu bölgeleri Sov­yet Rusya'ya karşı tek başına savunacak güçten de yoksun kalmıştı. İngiltere'ye gö­re, Sovyet Rusya'nın yayılmasını ve nüfu­sunun genişlemesini ancak ABD durdura­bilirdi. İngiltere 1947 Şubat'ında Amerikan hükümetine Türkiye ve Yunanistan hakkın­da iki muhtıra verdi. Bu muhtıralarda Tür­kiye'nin ve Yunanistan'ın Batı savunması için ehemmiyetleri vurgulanmış ve bu ülke­lere hem ekonomik yardım, hem de askerî yardım yapılması gerektiği belirtilmişti.
Bu muhtıralardan kısa bir süre sonra, Başkan Herry S. Truman Amerikan kong­resine 12 Mart 1947 günü bir mesaj gönde­rerek, çeşitli baskılar alanda bulunan Tür­kiye ve Yunanistan'a 400 milyon dolarlık askerî yardım yapılması için kendisine yet­ki verilmesini istedi. Bu mesajda ayrıca Türkiye'nin toprak bütünlüğünü koruması­nın Orta Doğu düzeninin korunması için bir zorunluluk olduğu belirtilmiş, Türkiye ile Yunanistan'ın birbirlerine bağlılıktan da "toprak bütünlüklerinin korunması" şeklin­de ifade edilmişti. Sonuçta, Amerikan kongresi 22 Mayıs'ta Yunanistan'a 300, Türkiye'ye ise 100 milyon dolarlık bir eko­nomik ve askerî yardım yapmayı kabul etti.
Truman Doktrini, savaş sonrası Ameri­kan dış-politikasında sonuçlan günümüze kadar gelen oldukça önemli bir doktrindir. İlk defa bu doktrin ile ABD ilgili Doğu Ak­deniz bölgesinde belirgin bir konum elde etmiştir. Truman Doktrini ile, bir yandan Avrupa'da Sovyetler Birliği'nin etkisi dengelenmeye çalışılmış; diğer yandan da eko­nomik ve askerî yardım yapılan ülkeler ABDnin nüfuzu altına sokulmuştur. Tru-man Doktrini aynı zamanda Orta Doğu ve Batı Avrupa ülkelerine yapılacak çeşitli yardımların da bir başlangıcını teşkü etmiş­tir. Bu doktrinin hemen arkasından, Avrupa devletlerine iktisadî yardımı öngören "Marshall Planı" gündeme gelmiş; daha sonra çeşitli yardımlar farklı adlar altında dünyanın yoksul ve güçsüz ülkelerine de verilmeye haşlanmıştır.
Adem KANDEMÎR
 

Benzer konular

Bu konuyu görüntüleyen kullanıcılar

Geri
Üst Alt