10. sınıf Tarih Ders Kitabı hakkındaki görüşler

Öncelikle Allah hocamıza uzun ömür versin diyeyim. Kolay değil 94 yaşında kitap yazmak konferans vermek... Öğrencilerime Halil İnalcık'ın önemini en iyi şekilde biyografik anlatımla veriyorum. Yine Allah rahmet eylesin Fuad Köprülü, Faruk Sümer gibi kıymetli hocalarımız bu konuyla ilgilenmişlerdi. Pek tabiidir ki Bugün üniversitelerimizin Orta Çağ Tarihi Hocalarımız da bu konuyla ilgililer. Bir tarih öğretmeni olarak 1. Elden kaynakların önemine vurgu yapıp bu kaynakların okunması anlaşılması ve yorumlanmasının önemini derslerimde anlatıyorum. Hatta bugün söyledim Osmanlı Tarihi ile ilgili bir kazı çalışması dünyada ilk defa Halil Hocamızın sayesinde oluyor. Tarih Biliminde yüzey çalışması yapmak kolay bir metod olmasa gerek. Edindiği bilgileri kitaplaştırması sayesinde biz de bilgilerimizi güncelliyoruz. Bu yüzden belki bu sene olmadı ama bundan sonraki basımlarında Hocamızn yeni bilgileri müfredata dahil edilmeli diye düşünüyorum.

Derste kitap esas alınmalı çünkü ÖSS de bu bilgilere göre soruluyor mesela devletin kuruluşunu Halil hocanın dediği gibi 1302 olarak verirsek yarın sınavda bir soru çıkar ve sınavda öğrencinin yanlış yapmasına sebep oluruz değişiklikler kitaplara girinceye kadar kitaba göre anlatmak zorundayız.

diger bir çelişki de öğrencilerin dikkatini çekmiş... soru geldi..
Hayme Hatun Osman Bey'in annesi mi? babaannesi mi?

ben de geçtiğimiz yıl ilk haçlı savaşı olarak Sırpsındığı şeklinde anlatmıştım ama bu yıl kitap Sazlıdere olarak aldığı için Sazlıdere şeklinde anlattım. Umarım hata olmaz çünkü çocuklar böyle bir hata olduğu zaman öğretmeni kolay affetmiyor.

Arkdaşların dikkatini bir konuya çekmek istiyorum: "Sayısal veya EA bölüm derslerine giriyorsanız illa böyle bir vurgu yapacak olmak çok anlamlı değil diye düşünüyorum. ilk haçlı savaşı sazlıdere veya başkası; tarih bilinci için çok önemli değil, detaylara takılıp da asıl verilmesi gerekenleri karıştırmayalaım" derim. Bu ünitede Osmanlının Kuruluş Dönemi politikalarını,bu politikaları başarılı yapan unsurları, iskan siyasetinin hedeflerini bu hedefler doğrultusunda yapılanları günümüze uzanan sonuçlarını, devşirme sistemini, kimlerin devşirme yapıldığını, çok özel bir okul olan enderunu ve devşirme sisteminin Osmanlı'ya katkılarını neden daha sonraki süreçte bu sistemin bozulduğunu ve daha önemliisi şimdi modern bir devşirme sistemi diyebileceğimiz beyin göçüyle kıyaslanması ve olayların günümüze yansımalarını çok ciddi bir şekilde verebilirsek sanırım amaca ulaşılmış olur diye düşünmekteyim. sözel öğrenciler için de aynı şey gerekli hatta onlara daha çok gerekli diye dşünüyorum bu yazdıkalrım; ancak ÖSS gerçeğini de unutmuyorum o yüxden özellikle sayısal ve Ea dedim.

yorum

kitap güzel fakat metin sonlarındaki bazı sorular pek iyi değil.ama işlerken güzel akıyor.memnunum.

haklısın hocam güzel tesbit... fakat öğrenciler kendilerini öğrenecekleri şeylerden çok ezberleyecekleri şeylere odaklamışlar sanki.. "hocam bu önemli mi" ya da "bu sınavda çıkar mı" gibi sorularla muhatab olmak bazen insanı düşündürüyor, çünkü bizler bişeyler öğretmeye çalışırken karşı taraf almak ya da ezberlemek istediğini bulmaya çalışıyor... yani sayın hocam İ. Ortaylı'yı derse soksak öğrenci yine bu önemli mi diye soracak...Saygılar.

Sayın Hocam, Hayme Hatun Osman Bey'in babaannesidir. Ertuğrul Gazi'nin babası Gündüz Alp'in ( Süleyman Şah) eşidir. Osmanlı'nın kuruluşunda bir ''Bacı Beyi'' ''Bey Ana'' olarak tarihsel rolü vardır. Ankara'nın Haymana ilçesinin ismi bir rivayete göre Hayme Ana'dan gelmektedir.

Ayrıca Kültür Dergisi'nin 2009 yılı 16. sayısında Mustafa Özçelik'in ''Osmanlı'nın Bacı Beyi, Devlet Anası: Hayme Ana'' başlık makalesi Hayme Ana hakkında çok güzel kaleme alınmış bir makale. Yazar makalesinde Gündüz Alp'ini Fırat Nehrini geçerken kaybeden cesur Türk kadınının 2 oğlu ( Ertuğrul ve Dündar) ile Anadolu'da gösterdiği kahramanlığı, Anadolu Selçukluları ile Kayı Boyu'nun münasebetini menkıbelerin yansımasıyla tarihi biyografi ile anlatıyor. Son olarak şunu diyebilirim. Türk Milleti Anadolu coğrafyasını yurt edinirken kadını erkeği ile bu kutlu coğrafyada gaza eylemişler. Bu, Ana sütü gibi tertemiz ve kılıç hakkı, Allah'ın inayetiyle Türk Milletine bahşolunmuş vatanı bizlere bırakan Bacı Beylerimizi Boy beylerimizi şehidlerimizi şükranla yâd ediyoruz. Allah kendilerinden razı olsun..

Sayın hocam öncelikle görüşlerinizi bizimle paylaştığınız için teşekkür ederim. Yoğurt malumunuz bizim milli ürünümüzdür. Her nasılsa bunu özellikle Avrupa'ya öğreten bir ecdadın torunu olarak bu vitamin deposunu tüketirken ortaya çıkmış atasözünü bilirsiniz. Burada yoğurdu tüketen biz öğretmenler dilimiz döndüğünce ve kabiliyetimiz ekseninde Tarih Bilincinini genç dimağlara aşılamaya çalışıyoruz. Söylediklerinize katılıyorum. Ayrıntılara takılıp yoğurdu ekşitmemeliyiz. Söylediğiniz vurguları yapabilmek için savaşların yerinin zamanının tesbitinin de doğru olması gerek. Tarihin somutlaştırılması yapılırken ülkemizde genç kuşakların tarih çalışması yapmasına örnek olacak. Hatta sadece tarih çalışması değil hangi alanda çalışırsa çalışsın örnek olması için Halil İNALCIK ismi önemli. 94 yaşında bir insanın tarihimizin en uzun ömürlü devletini bizlere anlatmak için gösterdiği çabayı anlama gençlerimizin bundan haberdar olmalarını sağlamak da öğretmen olarak vazifemiz diye düşünüyorum. Diğer vurgularınıza da harfiyen katılıyorum Siyasi -sosyal-ekonomik-kültürel gelişmeler bir konu bütünlüğü içinde verilmeli. Hatta yukarıda söyledikleriniz ögretmen tarafından nakledilen bir vurgu olmaktan çıkarak öğrencilerin 'tarihe merak duygusu' harekete geçirilmeli. Zaten tarih öğretiminin de püf noktası, bam teli de bu değil mi?


Sayın Hocam sizin de burdaki serzenişinizin nedenlerini irdeleyecek olursak tek başımıza bir sonuç bulamayız. Ben her daim diyorum. Eğer ilçedeysek ilçede İlde isek planlı bir şekilde ''tarih-coğrafya-sosyal bilgiler öğretmenleri'' bir sosyal bilgiler eğitim zirvesi yapmak zorunda. Ben tarih öğretmeni olarak Sosyal Bilgiler öğretmeni arkadaşıma yardımcı olabilmeliyim. O da bana yaşadığı sıkıntıları anlatmalı ki karşıma gelen öğrencinin alt bilgileri hakkında haberdar olayım. eğitim süreklilik arz ediyorsa bu süreklilikte öğretmenler dayanışma içinde olmalı. Bu söylediğim tam anlamıyla yapılabilse (ki diğer branşlar için de aynısını savunuyorum) İlköğretim lise arasında bir eğitici köprüsü kurulmuş olacaktır. Son olarak ben dersine girdiğim sınıflarda şunu söylüyorum bu sınıfta tabiri caizse bir güzel tiyatro oyunu gerçekleştireceğiz. Burada figüran olmak mı istiyorsunuz yoksa başrol oyuncusu mu ? Benim görevim oyunu yönetmek diyorum. Eğer burada figüran olursanız hem sıkılırsınız hem benim görevim de zorlaşır. Dolayısıyla başrollük bana kalır. Bu arada İlber Ortaylı demişsiniz. Derste kitaplarını tanıttığım hocamın bütün kitaplarını okuyan öğrencim var. Üniversiteye gidince hocam İlber Ortaylı'nın konferansına gittim diye mesaj çeken öğrencilerim oldu. Biraz gayret sayın hocam tiyatro metnini replikleri iyi seçerseniz inanın başrollüğü size bırakmazlar gençleriniz. Selam ile.

tıklayınca bağlantıya orada " Haymana isminin nerden geldiği konusunda çeşitli rivayetler vardır. Osmanlı Devletinin Kurucusu Osman Gazi'nin annesinin adının Hayme Ana olduğu, şimdi İlçe merkezinin bulunduğu yerde vefat ettiği ve buraya defnedildiği; mezarının burada bulunması nedeniyle de Hayme Ana adının değişerek Haymana olduğuna inanılmaktadır. " yani babaannesidir demiyorki oradada ?

Ertuğrul bey için; "Annesi Hayme Ana da kendisi gibi uzun bir ömür yaşamış ve bu topraklara gömülmüştür,türbesi Domaniç'n Çarşanba köyünde hala görülür." diyor Yılmaz Öztuna,(Osmanlı Devleti Tarihi 1 - Siyasi Tarih - ,Ötüken Yayınları , İstanbul 2006 , s. 18 ' de)

arkadaşlar sazlıdere savaşı tam olarak bir haçlı seferi kabul edilebilir mi tatışılabilir diye düşünüyorum. ama halil hoca kabul etmiş ve kitaplarda da değişme olmuş ve ona göre anlatıyoruz da. ama i. hakkı hocaya göre de sırpsındığı diye bir savaş yok peki bu ne zaman değişir veya halil hoca'nın edirne'nin fetih tarihi üzerindeki tespiti aynı kitaba niye girmiyor acaba

Türk Tarih Kurumu'nun resmi sitesinde Osman Bey'in Annesi olarak Hayme hatun diyor.merak edenler için link:

"Osmanlı Devleti'nin kurucusu olan Osman Gazi, 1258'de, Sögüt'te doğdu. Babası Ertugrul Gazi, Annesi Hayme Hatun'dur." diyor orada ama yanlış yukarıda açıkladığımız kaynaklara göre

malesefe hocam bu konuda kesin kaynaklar olmadığınıda Uzunçarşılının kitabında görebilrsiniz. kesin yazılı bir kaynak yok bu nedenle yanlış demek çok kesin bir yargı olur.

burada öyle demiyor ama uzunçarşılı ?

"Osmanlı hanedanına aid meçhul noktalardan birini de Ertuğrul Bey'in babası ve nesebi meselesi teşkil etmektedir; elimizde-en eski vekâyinâmeler bulunmadığı için uzun yıllardan beri yapılan tetkikler [FONT=&quot][1][/FONT] henüz müspet bir netice vermemiştir; bu*nunla beraber Ertuğrul Bey'in babasının şimdiye kadar tarihle*rimizin kaydettikleri gibi Süleymanşah olduğu şüpheli olup yeni araştırmalar neticesinde bunun Gündüzalp olması ihtimal dahilinde görülüyor [FONT=&quot][2][/FONT]. Mahallî ananeye göre Ertuğrul'un vali lesi de Hayme ana'dır [FONT=&quot][3][/FONT]. Osmanlı kaynaklarına göre Kayılardan "olan aşiretin evvelâ Ankara'nın batısındaki Karacadağ havalisine yerleştirilip daha sonra Ertuğrul Bey'in zabtetmiş olduğu Söğüt, Domaniç ve Ermeni derbendiı taraflarına geldikleri sörülüyor.

[FONT=&quot][1][/FONT] Bu hususta Prof. Mükrimin Halil Yinanç'm İslâm Ansiklopedisin-deki Ertuğrul Gazi maddesine bakın.

[FONT=&quot][2][/FONT] Behcet-üt-Tevarih'ten başlayarak Âşık Paşa zade, Neşrî, Oruç Bey, Konyalı Mehmed bin Hacı Halil, İdris Bitlisi, Bayatı, Lütfî Paşa, Muhyiddin Cemali, îbn-i Kemal, Cenabı ve Hoca Sadeddin gibi eski müverrihlerle Giese'nin neşret*tiği Anonim tarihte Ertıığruî'un babası Süleymanşah gösterilmiş olup bu isim yukarıda saydığımız eserlerden naklen diğer tarihlerde de yer almıştır. Fakat Süleymanşah'ın Fırat nehri'ni geçerken boğulduğu ve orada defnedil*diği ve Türk mezarı adı verildiğine dair olan hâdisenin tarihî hakikatlere uygun olmadığı ve daha ziyade Anadolu Selçukilerinin ceddi Süleymanşah bin Kutulmış'ın macerasına benzediği görülüyor. Bilhassa yukarıda gösterilen kaynaklardan daha eski ve itimada şayan eserlerde Ertuğrul'un babası olarak Süleyman'ın yerine başka isim gösterilmesi bu meşhur rivayetin pek doğru olmadığım göstermektedir.

[FONT=&quot][3][/FONT] Haymana İnegöl'e tabî Domaniç nahiyesinin Çarşanba köyünde medl'un olup II. Abdülhanıid'in İradesiyle 1309 H./1892 M. de üzerine türbe yapılmıştır. "



Uzunçarşılı , cilt 1 , yani annesi olduğunu söyleyenlerin dayandıkları bir mahalli ananede yok bu şartlarda uzunçarşılıyı doğru kabul etmeliyiz.

lütfen alıntı yaptığınız sayfanın üst bölümnü de okurmusunuz. orada aynen şöyle diyor. " Osmanlı hanedanına aid meçhul noktalardan biride Ertuğruş beyin babası ve nesebi meselesi teşkil etmektedir. elimizde en eski vekayinameler bulunmadığı için uzun yıllardan beri yapılan tetkikler öüspet sonuç vermemiştir diyor." birde alıntı yaptığınız kısımda Mahalli Anane ifadesi kullanılmış. sanırım tarih bilmi Mahalli ananelere önem vermekle beraber kesin bilgi olarak kullanmaz. saygılar.

tarihte her şeyi kesin olarak bilemeyiz,tarih din değildirki inanalım.